Niektórzy wykonują ją z przyzwyczajenia, inni, bo tak im kazano. Większość ćwiczących łączy wspólna cecha – nie wiedzą po co ją wykonywać. Rozgrzewka po pierwsze ma zmniejszyć ryzyko kontuzji, a po drugie umożliwić osiągniecie jak najlepszych wyników. Dlaczego tak się dzieje, i co sprawia, że organizm reaguje w taki sposób (uwaga, powtórka z podstawówki)?
NAJWAŻNIEJSZE ZASADY ROZGRZEWKI
- Rozgrzewka powinna być adekwatna do później podejmowanego wysiłku.
- Obciążenie powinno narastać stopniowo.
- Należy zadbać o swoje bezpieczeństwo.
ŚCIĘGNA I PRZYCZEPY
Najpierw trochę nazewnictwa. Przyczep to miejsce, w którym ścięgno łączy się z kością. Ścięgno to struktura, która znajduje się tuż za brzuścem mięśniowym, a kończy się na kości (co tak do końca nie jest prawdą, w przyszłych artykułach poruszymy temat układu powięziowego). Ścięgno składa się głównie z kolagenu (jest to spore uproszczenie, ale dla celów artykułu wystarczy). Często u swoich pacjentów porównuję ciało człowieka do silnika samochodowego. Więc tak jak samochód zarzynany jest, gdy wchodzimy na wysokie obroty na zimnym silniku, tak nasze ścięgna są przeciążane, gdy nie mają odpowiedniej temperatury. Ciepłe ścięgna są bardziej elastyczne. Najlepszym sposobem na ich dogrzanie jest bardzo spokojny aerobowy wysiłek, w którym będziemy używać mięśni, które będą pracować podczas wysiłku. Po kilku minutowym truchcie, czy tez cykloergometrze, warto dorzucić kilka wymachów i swobodnych krążeń.
MIĘŚNIE
Z mięśniami sprawa jest bardziej złożona, aczkolwiek chyba łatwiejsza. Jak wiadomo, mięśnie zbudowane są jak łańcuchy. Gdy pociągniemy za nienaprężony łańcuch, to na pierwszych ogniwach reakcja będzie natychmiastowa, a na ostatnich z opóźnieniem. Jednocześnie większe jest ryzyko zerwania. Dlatego czym większe obciążenia będziemy podczas treningu przenosić, tym bardziej mięsień musi być lepiej przygotowany. Ten mechanizm jest bardzo ważny dla ludzi ćwiczących siłowo i sprinterów. Natomiast znacznie mniej ważny dla biegaczy długodystansowych. Innym niepowtarzalnym faktem jest to, że mięsień cieplejszy jest w stanie wygenerować większą moc.
Stretching statyczny wykonujemy zawsze po treningu! Nigdy przed wysiłkiem fizycznym.
Bibliografia:
Effective injury prevention in soccer. Phys Sportsmed. 2010 Apr;38(1):147-57Kirkendall DT, Dvorak J.
FIFA Medical Assessment and Research Center (F-MARC), Schulthess Clinic, Zurich, Switzerland. – W skrócie. Rozgrzewka zmniejsza ryzyko kontuzji o 30 %.
A dynamic warm-up model increases quadriceps strength and hamstring flexibility. Aguilar AJ, DiStefano LJ, Brown CN, Herman DC, Guskiewicz KM, Padua DA.
Proprioceptive neuromuscular facilitation stretching : mechanisms and clinical implications. Sports Med. 2006;36(11):929-39, Sharman MJ, Cresswell AG, Riek S. School of Human Movement Studies, The University of Queensland, Brisbane, Queensland, Australia.
The effects of two stretching protocols on the reactive strength index in female soccer an rugby players.
Werstein KM, Lund RJ.Department of Kinesiology, Iowa State University, Ames, Iowa, USA.
Maximal strength, number of repetitions, and total volume are differently affected by static-, ballistic-, and proprioceptive neuromuscular facilitation stretching.A dynamic warm-up model increases quadriceps strength and hamstring flexibility. Aguilar AJ, DiStefano LJ, Brown CN, Herman DC, Guskiewicz KM, Padua DA.Department of Exercise and Sport Science, University of North Carolina at Chapel Hill, Chapel Hill, North Carolina, USA. Sports Med. 2006;36(11):929-39.